خرید ماهی خاویار سیبری و آشنایی با این ماهی ارزشمند و لذیذ

گونه تاسماهی سیبری از جنس Acipenser است و با نام علمی Acipenser baerii شناخته می‌شود (شکل ۱-۱) (Devitsina et al., 2011). مشخصات رده‌بندی این ماهی به شرح زیر می‌باشد.
در بین تاسماهیان، تاسماهی سیبری یک گونه مهم تجاری محسوب می‌شود که به‌صورت متراکم در نقاط مختلف جهان پرورش داده می‌شود. با توجه به رشد سریع، مقاومت به بیماری‌ها، تحمل تراکم بالای پرورشی تولید گوشت و خاویار با ارزش است (Barracaud et al., 1997). قابلیت زندگی در آب شیرین، سازگاری به دماهای پایین، تحمل بالا در زندگی با شرایط کیفی پایین آب را دارد و طیف وسیعی از مواد خوراکی (Ruban, 1996) همواره مورد توجه آبزی‌پروری وگونه مناسب در مطالعات تحقیقی می‌باشد.
تاسماهی سیبری بومی رودخانه‌های منطقه سیبری است و جزء ماهیان آب شیرین، از نظر مهاجرت یک گونه پوتامودرموس بوده و دارای زیستگاه وسیع‌تر در مقایسه با دیگر گونه‌ها تاسماهیان می‌باشد (Sokolov and vasilv, 1989; Ruban, 1997). تاسماهی سیبری حداکثر تا ۶۰ سال عمر می‌کند. در طبیعت طول بدن تاسماهی سیبری به ۲ متر و وزن ۵۶ تا ۱۰۰ کیلوگرم می‌رسد، اما معمولا از ۶۰ کیلو تجاوز نمی‌کند. مولدین تاسماهی سیبری برخلاف سایر گونه‌های تاسماهی در طول مهاجرت به تغذیه خود ادامه می‌دهند. ماهیان نر حدود ۱۰-۹ سالگی و ماده‌ها در ۱۲-۱۱ سالگی به بلوغ می‌رسند (Ruban, 2005). در شرایط پرورشی سن بلوغ تاسماهی سیبری به ۶-۵ سال در نرها و ۸-۶ سال در ماده تغییر می‌کند (Williot et al., 2001). به‌عنوان گزینه مناسب برای معرفی به آب‌های اروپا مورد توجه دانشمندان بوده است. تاسماهی سیبری در۲۲ کشور جهان پرورش داده می شود. کارهای مورد پرورش تا حد بازاری تاسماهی سیبری، شامل پرورش در حوضچه‌هایی با دمای مطلوب، پرورش در استخرهای معمولی پرورش ماهی و پرورش در قفس‌های مستقر در آبگیرها انجام‌گرفته است (Dettlaff et al., 1963).
۱-۲-۳-۲ پراکنش جغرافیایی
زیستگاه اصلی این ماهی رودخانه‌های بزرگ سیبری از رودخانه Ob-Irtysh در غرب تا Kolyma در شرق است (Holcik, 1989). این گونه در حوضه رودخانه ینیسی، خاتنگا، یانا، لنا، اندیگیرکا ، سلنگا و جمعیتی هم در دریاچه بایکال یافت می‌شود (Ruban, 1999; Ruchin et al., 2007). این ماهی عموماً در بخش‌های میانی و پایین دست رودخانه‌ها دیده می‌شود که وارد آب‌های لب‌شور شده و از آنجا به خلیج‌های اقیانوس منجمد شمالی مهاجرت می‌کند.

۱-۲-۳-۳ تاریخچه پرورش
تاسماهی سیبری به دلیل انعطاف‌پذیری بالا نسبت به شرایط محیطی و پرورشی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. معرفی این گونه به‌طور آزمایشی به محیط‌های باز (دریای بالتیک) یا مکان‌های بسته (دریاچه‌ها) در سال ۱۹۵۰ انجام گرفت (FAO, 2017). پرورش این گونه در شوروی سابق در سال ۱۹۷۰ شروع شد. در این زمان اولین گروه از والدینی که از رودخانه لنا بودند به عنوان یک مدل زیستی وارد فرانسه شدند. از آن پس به سرعت در اروپا (بلژیک، فرانسه، ایتالیا، آلمان، هلند، و اسپانیا)، آمریکا ( ایالات متحده و اروگوئه) و آسیا (چین و ایران) نیز شناخته شد. تاسماهی سیبری در سال ۱۹۸۲ از رودخانه لنا در روسیه به فرانسه و در سال ۱۹۹۲ به ایتالیا برده شد و در سال ۱۹۶۶ حدود ۸۰% کل تولید تاسماهیان اروپای غربی را تاسماهی سیبری و تاسماهی سفید(Acipenser transmontanus) تشکیل می‌داد (Bronzi et al., 1999). تاسماهی سیبری در اسفندماه سال ۱۳۸۳ به منظور توسعه آبزی‌پروری در راستای فراهم کردن بانک ژنی تمامی گونه‌های تاسماهیان کشور از مجارستان وارد ایران شد. احتمالاً از دلایل انتخاب این گونه از بین انواع گونه‌های ساکن مناطق آب جهان قابلیت‌های ویژه ذکرشده است که سبب شده به عنوان یک گونه مناسب پرورشی جهت معرفی به منابع آبی جدید مورد توجه قرار گیرد.

۱-۲-۳-۴ تغذیه
تاسماهی سیبری کف‌زی‌خوار است و لارو شیرونومیده، آمفی پودها و پلی‌کیت‌ها غذای اصلی آن را تشکیل می‌دهند. دتریتوس‌ها و بقایای ته‌نشست مواد نیز برای این گونه قابل استفاده است (MacNei et al., 1997)، به‌طوری‌که در بعضی موارد مقدار این مواد بیش از ۹۰% از محتوای معده را تشکیل می‌دهد. در تمامی جمعیت‌های تاسماهی، با بالا رفتن سن، تغییراتی در اندازه و مقدار غذا رخ می¬دهد (Ruben, 2005). از آنجا که شدت تغذیه در این گونه بالاست و در فصل سرما حتی در لایه‌های زیر یخ نیز به تغذیه ادامه می‌دهد، دیده‌شده که شاخص پری معده ممکن است به ۲۱۲ درصد برسد. در دریاچه لادوگا غذای این ماهیان را طیف وسیعی از لارو حشرات همچون اعضای خانواده شیرونومید، تریکوپترا، افمروپترا و همچنین بقایای سخت‌پوستان Pontopoeria affinnis و Mysis oculata تشکیل می‌دهند. در سیستم‌های پرورشی با توجه به رفتار تغذیه‌ای تاسماهیان به نظر می‌رسد استفاده از پلت با قابلیت دوام و پایداری بالا در آب مناسب‌تر باشد. میزان تغذیه در مناطق مختلف متفاوت است (Holcik, 1989).

۱-۲-۳-۵ رشد
سرعت رشد تاسماهی سیبری در محیط‌های طبیعی بسته به شرایط حاکم بسیار متفاوت است. بیشترین سرعت رشد مربوط به رودخانه Ob و دریاچه بایکال است. به‌طور کلی سرعت رشد این گونه با حرکت از بخش‌های غربی به سمت نواحی شرقی، شدیداً کاهش می‌یابد. تمامی محققین در این باورند که سرعت رشد این گونه در هر دو جنس نر و ماده یکسان است. پس از انتقال این ماهی به حوضه‌های آبی اروپا، سرعت رشد آن به شدت افزایش‌یافته است متوسط وزن بدن در تاسماهیان رشد یافته در شرایط پرورشی نسبت به انواع مشابه در آب‌های طبیعی ممکن است تا ۱۰ برابر بیشتر باشد (Morshedi et al., 2013). این گونه رشد خوبی را در انواع سیستم های تولیدی و در تانک های با اندازه و شکل های مختلف نشان داده است. از پرورش تاسماهی سیبری در استخرهای طراحی‌شده برای قزل‌آلا نیز نتیجه خوبی به دست آمده است. از طرفی به نظر می‌رسد رشد بهتر تاسماهی سیبری در آب‌های دریایی اروپا به دلیل دمای بالاتر آن منطقه در مقایسه با محیط‌های بومی زندگی این گونه باشد (Koksal et al., 2000).